Każdego roku polskie Sądy wydają kilkadziesiąt tysięcy orzeczeń zasądzających alimenty. Niestety również przypadki związane z nienależytym wywiązywaniem się z obowiązku alimentacyjnego są bardzo liczne. W konsekwencji osoby uprawnione do alimentów bądź ich przedstawiciele ustawowi (rodzice) niejednokrotnie muszą występować na drogę egzekucji sądowej, by uzyskać należne im świadczenie.
Zatem warto wskazać, jakie kroki prawne podjąć w sytuacji, gdy dłużnik alimentacyjny nie realizuje swojego obowiązku?
W pierwszej kolejności należy uzyskać klauzulę wykonalności prawomocnego orzeczenia Sądu bądź ugody alimentacyjnej zatwierdzonej uprzednio przez Sąd, a które to stanowią podstawę uzyskiwania świadczenia alimentacyjnego, jak i jego ewentualnej egzekucji.
Następnie należy, złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu. Warto zaznaczyć, iż do takiego wniosku należy załączyć oryginał prawomocnego tytułu wykonawczego zaopatrzonego w klauzulę natychmiastowej wykonalności.
Dodatkowo należy podać wszystkie dostępne informacje o osobie dłużnika alimentacyjnego, w szczególności jego dane osobowe i kontaktowe. Nadto, warto wskazać na informacje odnoszące się do miejsca pracy bądź sposobu zarobkowania przez zobowiązanego, jak również informacje dotyczące jego stanu majątkowego. Im więcej informacji, jakie osoba uprawniona przekaże, tym bardziej efektywna i skuteczna może okazać się prowadzona przez komornika sądowego egzekucja.
Co więcej pozyskanie przez komornika sądowego tego typu danych może bezpośrednio wpłynąć na szybkość podejmowanych przez niego działań prawnych.
Jakie więc działania powinien podjąć komornik sądowy?
Otóż komornik sądowy jest zobowiązany z urzędu przeprowadzić dochodzenie w celu ustalenia zarobków, majątku i w razie potrzeby miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego. Jeżeli te czynności nie przyniosą rezultatów, komornik sądowy może wystąpić z wnioskiem do Policji o przeprowadzenie czynności w celu ustalenia miejsca zamieszkania i miejsca pracy dłużnika.
Dochodzenie w celu ustalenia dochodów dłużnika i jego majątku powinno być przeprowadzone okresowo w odstępach nie dłuższych niż 6 miesięcy. Gdy w jego wyniku nie zostaną ustalone dochody dłużnika ani jego majątek, komornik składa wniosek do sądu o nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku. W razie zaś powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy komornik z urzędu składa wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego o wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych.
Niemniej jednak, co istotne, jeżeli w okresie co najmniej dwóch miesięcy od momentu wszczęcia postępowania egzekucyjnego, nie uda się wyegzekwować pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych – takie postępowanie egzekucyjne można uznać za bezskuteczne.
Co w przypadku, gdy egzekucja komornicza okaże się być bezskuteczna?
Gdy postępowanie egzekucyjne zostanie uznane przez komornika sądowego za bezskuteczne, wówczas osoba uprawniona będzie mogła uzyskać stosowne zaświadczenie. Ono z kolei będzie podstawą do ubiegania się wypłaty należnego świadczenia alimentacyjnego (jednakże w zastrzeżonej ustawowo wysokości) z Funduszu Alimentacyjnego.
Co ważne ustalenie bezskuteczności egzekucji nie niesie za sobą podstawy do umorzenia toczącego się postępowania egzekucyjnego.
Na łamach niniejszego wpisu warto choćby zasygnalizować, iż od 1 lipca 2020 roku wypłata świadczeń alimentacyjnych z Funduszu Alimentacyjnego będzie odbywać się w oparciu o zasadę „złotówka za złotówkę”, nadto ówczesne kryterium dochodowe również ulegnie zmianie.
Bez wątpienie nowelizacja przepisów o Funduszu Alimentacyjnym sprawi, iż ze świadczenia „zastępczego” będzie mogło skorzystać więcej osób uprawnionych do alimentów.
Podstawa prawna:
art. 797 – 817 Kodeksu Postępowania Cywilnego.
